"Tiếng pháo" trong giờ giao thừa Mậu Thân
(Cadn.com.vn) - Chiến tranh đã lùi xa, nhưng mỗi khi tết đến xuân về, người dân Núi Thành vẫn còn in đậm một sự kiện bởi một "tiếng nổ" như long trời, trong giờ Giao thừa Xuân Mậu Thân-1968, do bộ đội đặc công của quân Giải phóng đánh sập cầu An Tân.
Khi Mỹ ồ ạt đổ quân đến căn cứ Chu Lai thuộc xã Kỳ Liên, quận Lý Tín cũ (nay thuộc địa phận xã Tam Nghĩa, H. Núi Thành, Quảng Nam), chúng lập tức cày ủi, đào xới toàn bộ nhà cửa, mồ mả ông bà tổ tiên của đồng bào ta đang sinh sống ở 4 thôn Thanh Trà, Định Phước, Hòa Vân và thôn Đông Yên thuộc Tam Nghĩa. Tiếp đó, chúng dùng các loại cơ giới tối tân hoàn chỉnh một sân bay hiện đại cùng với các hệ thống phòng thủ chiến tranh với đầy mìn bẫy, dây kẽm gai các loại và xây lô cốt thép để ngăn ngừa "Việt Cộng" tấn công. Căn cứ khu quân sự Chu Lai rộng trên 30km2, nằm về phía cuối Núi Thành giáp với xã Bình Chánh, H. Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi (nay thuộc KCN Dung Quất-Chu Lai). Từ căn cứ này, Mỹ xây dựng một vành đai rộng lớn chung quanh với nhiều khu quân sự, như Đồi 59, đồi Núi Thành, đồi Phú Huề v.v... Đặc biệt, đồi Núi Thành là nơi ghi vào lịch sử quân ta đã tiêu diệt một đại đội lính Mỹ, được Trung ương tặng Tám chữ vàng: "Trung dũng kiên cường đi đầu diệt Mỹ".
Cách căn cứ Chu Lai chừng 5 km về hướng Tây- Bắc là quận Lý Tín có lực lượng hơn một đại đội lính Mỹ-Ngụy với những pháo đài, lô cốt thép rất kiên cố, nhằm ngăn chặn sự tấn công của quân ta, đó là quận lỵ thuộc Chi khu Lý Tín. Nối Chi khu Lý Tín với căn cứ, khu phi quân sự Chu Lai là một cái cầu bê- tông, gọi là cầu An Tân trên dòng Trường Giang, ở giữa khối phố 3 và khối phố 4 thị trấn Núi Thành ngày nay. Cầu này là tuyến huyết mạch nối huyện lỵ quận Lý Tín với căn cứ Chu Lai và đồi Núi Thành, do đó Mỹ-Ngụy tập trung canh phòng rất nghiêm ngặt 24/24 giờ với các loại vũ khí hiện đại, nhằm ngăn ngừa sự tấn công của lực lượng đặc công quân Giải phóng.
![]() |
Cầu An Tân ngày nay. |
Vào một đêm cuối đông của năm Đinh Mùi sắp qua đi, cảnh vật chìm vào màn đêm yên tĩnh... Theo quy luật đất trời chuẩn bị giao mùa, mọi người tiễn năm cũ chuẩn bị đón năm mới với những tràng pháo như vội vàng tiễn năm cũ qua mau. Thời chiến tranh, từ thành thị đến nông thôn trong chế độ Mỹ-Ngụy, số người mua sắm đón tết ở Núi Thành không nhiều như thời bình ngày nay, bà con cảm nhận mùa xuân như dừng lại bên ngoài khung cửa, vì bao người con, bao người cha, người mẹ hoặc anh, chị cùng bao người thân đang ngày đêm cầm súng chiến đấu với kẻ thù chưa được về đoàn tụ với gia đình.
Lúc này, bà con ta đang đợi phút Giao thừa chỉ tính bằng giây. Và, giây phút đợi chờ đang đến trên "cành non lá mới". Tiếng pháo Giao thừa bắt đầu thi nhau nổ từng tràng mọi phía (lúc bấy giờ, nhà nhà đều đốt pháo mừng xuân). Thường, mỗi tràng pháo có chen một quả pháo lớn, gọi là pháo tống nên tiếng nổ lớn nghe đì đùng, không phân biệt ra tiếng súng hoặc tiếng bom, mìn.
Bỗng, một tiếng nổ long trời làm át hẳn tiếng pháo, mọi người ai nấy đều bàng hoàng! Màn đêm càng dày đặc và không gian lặng im như chờ đợi một điều gì chưa định hình được! Giây phút lặng yên qua nhanh, Mỹ-Ngụy như vừa kịp hoàn hồn, nhốn nháo gọi nhau, hò hét và xả súng bắn bừa bãi vào những nơi chúng nghi là có "Việt cộng" đánh sập cầu! Tiếp theo đó là hai chiếc máy bay từ căn cứ Chu Lai vần vũ trên bầu trời rọi đèn sáng rực để truy tìm.
Tiếng nổ gây rung chuyển một vùng rộng lớn, làm cho nhiều ngôi nhà cách xa tiếng nổ hàng nghìn mét cũng bị rung chuyển, có nhà bị sức dội của tiếng nổ bật tung chốt bản lề cửa nhà. Có nhà đang thắp đèn cúng tổ tiên đón giao thừa, đèn vụt tắt. Tiếng nổ đã phá hủy một đoạn cầu, cắt đứt đường huyết mạch nối giữa quận lỵ Lý Tín với khu căn cứ quân sự Chu Lai.
Sau tiếng nổ, đánh sập cầu An Tân là trận "mưa pháo" của quân ta từ núi Đá đen, Chùa Hang phía trên đồi Núi Thành tới tấp nã vào trung tâm sân bay Chu Lai. Pháo quân ta đánh trúng kho đạn làm kho đạn nổ tung, kho xăng bốc cháy sáng rực cả một góc trời. Trong Khu căn cứ sân bay Chu Lai, một số lính Mỹ bị chết và bị thương. Hai lính Mỹ đứng gác bên cầu An Tân cũng đã ngã gục theo đoạn cầu rơi xuống dòng Trường Giang, Chi khu Lý Tín bị quân ta tấn công tiêu diệt gọn mà không có một sự chi viện nào đến cứu nguy cho bọn chúng vì cầu An Tân đã bị gãy sụp.
Trong lúc bọn địch đang còn hốt hoảng thì sáng mùng Một Tết Mậu Thân (1968), quân và dân ta mở tiệc ăn mừng chiến thắng đầu xuân, làm quà dâng lên Đảng và Bác Hồ kính yêu. Tiếng nổ bất ngờ đánh sập cầu An Tân thật vô cùng ý nghĩa, vì quân ta đã bất ngờ đánh thẳng vào tận hang ổ Mỹ-Ngụy và từ đó cho đến những năm về sau, bà con ở các xã chung quanh gần cầu An Tân thường nói vui và nhớ mãi: "Tiếng pháo" trong giờ giao thừa năm ấy.
Nguyễn Huy Hoàng
(còn nữa)